Giáo hội Phật giáo Hoà Hảo (PGHH) vốn được nhà nước công nhận được phép tổ chức lễ kỷ niệm 85 năm ngày thành lập đạo một cách long trọng, trong khi đó công an tỉnh An Giang đã áp dụng mọi biện pháp để ngăn cản tín đồ của hai nhóm Phật giáo Hoà Hảo độc lập tụ tập.
Mạng báo Tuổi trẻ cho hay, Ban Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo sáng 23/6 đã tổ chức đại lễ kỷ niệm Đức Huỳnh Phú Sổ khai sáng đạo tại An Hòa Tự, huyện Phú Tân, tỉnh An Giang, có sự tham dự của Phó trưởng Ban Tôn giáo Chính phủ Nguyễn Ánh Chức và các lãnh đạo tỉnh ủy, UBND các cấp.
Trong khi đó ở Quang Minh Tự, cách đó hơn 20 km chỉ có vài tín đồ dũng cảm vượt qua hàng rào an ninh và đến tham dự đại lễ được tổ chức ở nơi này.
Tu sĩ Võ Văn Thanh Liêm trụ trì ngôi chùa ở xã Long Điền A, huyện Chợ Mới cho biết việc đàn áp đối với các tín đồ PGHH không theo giáo hội do Nhà nước công nhận xảy ra một cách có hệ thống từ 39 năm qua. Trong dịp này, chính quyền địa phương sử dụng cả vũ lực để tấn công người đến chùa.
Ông nói với phóng viên Đài Á Châu Tự Do (RFA) trong ngày 24/6:
“Luôn hai năm nay rồi, trong ba ngày lễ của thầy thì (công an) vẫn chặn dân chúng tới chùa, kỳ này còn đánh người và giựt điện thoại. Công an lấy đá chọi, và bắt người (dân-PV) ký tên cam kết không đến nữa.”
Phật giáo Hoà Hảo có hai ngày lễ lớn, đó là ngày Đức Huỳnh giáo chủ đản sanh (25/11 âm lịch), ngày khai sáng đạo (18/5 âm lịch). Chỉ có các tín đồ PGHH độc lập tưởng niệm ngày Đức Thầy đi vắng (ngày 25/2 âm lịch) được cho là bị Việt Minh thời điểm đó sát hại.
Tu sĩ Liêm cho biết có bốn công an mặc thường phục vây đánh một Phật tử vào ngày 19/6 khi ông này từ chùa ra, khiến người thanh niên 20 tuổi này sưng đầu và mặt.
Hai đêm 21 và 22/6 có hai nhóm Cao Đài từ Vũng Tàu và Tiền Giang đến chùa, công an đã bắt họ xuống trụ sở công an xã Long Điền A và bắt phải viết cam kết không được đến Quang Minh Tự nữa. Họ bị giữ nhiều giờ ở đồn công an.
Chính vì sự đàn áp của chính quyền mà trong dịp kỷ niệm này, chỉ có hơn một chục người đến được Quang Minh Tự để tham dự lễ trong khi có hàng trăm, thậm chí hàng ngàn người thường đến chùa vào dịp rằm hay đầu tháng.
Phóng viên gọi điện cho Công an xã Long Điền A để kiểm chứng thông tin mà ông Võ Văn Thanh Liêm cung cấp nhưng không ai nghe máy.
Việc đàn áp cũng xảy ra đối với tín đồ và chức sắc của Giáo hội Phật Giáo Hòa Hảo thuần túy (gọi tắt là Giáo hội-PV).
Ông Lê Quang Hiển, Chánh Thư ký của Giáo hội, cho RFA biết việc ngăn cấm xảy ra từ mười ngày trước ngày đại lễ (23/6 tức ngày 18/5 âm lịch), công an mặc sắc phục không cho ai đến trụ sở của giáo hội ở xã Long Giang, huyện Chợ Mới, cấm không cho treo băng rôn có dòng chữ “Phật giáo Hoà Hảo Thuần tuý.”
Ông nhận xét với RFA trong ngày 24/6:
“Việt Nam nói rằng tôn trọng nhân quyền, quyền tự do đi lại, tự do tôn giáo nhưng đó chỉ là cái lời nói thôi còn trên thực tế điển hình là qua Giáo hội Phật giáo Hoà Hảo Thuần tuý và các vụ có sự kiện liên quan đến tôn giáo khác thì tại Việt Nam không có tự do tôn giáo.
Chỉ có tự do tôn giáo khi tôn giáo đó được nhà nước công nhận và theo Mặt trận Tổ quốc.”
Công an còn cho người đến canh gác gần nhà ông Hà Văn Duy Hồ, hội trưởng PGHH Thuần túy tỉnh An Giang, theo dõi sát mỗi khi ông đi ra ngoài vì ông là người đứng ra tổ chức các ngày lễ của nhóm tôn giáo này tại tỉnh An Giang.
Tuy nhiên, ông Hiển cũng cho hay chính quyền không can thiệp khi các biểu ngữ hay băng rôn không có hai chữ “Thuần tuý”- chỉ dấu khác biệt giữa nhóm tôn giáo độc lập và nhóm tôn giáo do nhà nước dựng lên từ năm 1999.
Phóng viên gọi điện cho Giám đốc Công an tỉnh An Giang, Trưởng Công an huyện Chợ Mới, và cả Đội trưởng An ninh của Công an huyện này để kiểm chứng thông tin mà ông Hiển cung cấp, nhưng không có ai trả lời.
Ông Hiển cho biết ở các tỉnh khác, tín đồ của nhóm tôn giáo độc lập này vẫn được tụ tập để tổ chức kỷ niệm ngày khai đạo, thậm chí còn được thoải mái treo băng rôn có dòng chữ “Giáo hội Phật giáo Hoà Hảo Thuần tuý.”