Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) ngày 13/9 ra thông cáo báo chí kêu gọi Việt Nam hủy bỏ mọi cáo buộc đối với nhà vận động dân chủ Phan Vân Bách và trả tự do cho ông ngay lập tức.
Ông Bách, 49 tuổi, cựu thành viên của kênh Youtube CHTV cổ suý dân chủ và nhân quyền, bị bắt ngày 29/12/2023 về cáo buộc “tuyên truyền chống Nhà nước” theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự.
Toà án Nhân dân thành phố Hà Nội sẽ đưa ông ra xét xử sơ thẩm vào ngày 16/9, ông có thể phải chịu bản án lên tới 12 năm tù nếu bị kết tội.
Bà Patricia Gossman, Phó Giám đốc Ban Á Châu của tổ chức HRW được dẫn lời khẳng định:
“Phan Vân Bách là nạn nhân mới nhất của đợt đàn áp thẳng tay vẫn đang tiếp diễn của chính quyền Việt Nam nhằm vào tất cả những người bất đồng chính kiến.
Danh sách người Việt bị giam giữ vì nói lên ý nghĩ của mình vẫn ngày một dài thêm trong khi các đối tác thương mại của Việt Nam đang làm ngơ trước những vi phạm nhân quyền có hệ thống của quốc gia này.”
Thông cáo nhấn mạnh việc xét xử ông Bách diễn ra đúng một tuần trước khi Tổng Bí thư Tô Lâm tới New York để dự Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai của Liên Hiệp quốc.
Tổ chức chuyên vận động nhân quyền nói ông Bách tham gia vận động cho các quyền dân sự và chính trị cơ bản ở Việt Nam trong hơn một thập niên qua. Ông từng tham gia nhiều cuộc biểu tình công khai phản đối Bộ Luật An ninh mạng hà khắc, và phản đối Công ty Thép Formosa Hà Tĩnh xả chất thải độc xuống biển thuộc tỉnh Hà Tĩnh năm 2016…
Vì các hoạt động cổ suý dân chủ và nhân quyền, ông đã nhiều lần bị công an sách nhiễu, đe dọa, câu lưu và thẩm vấn trước khi chính thức bị bắt.
“Phan Vân Bách chỉ có‘tội’ duy nhất là kêu gọi chính quyền Việt Nam tôn trọng nhân quyền và chấm dứt đàn áp công dân mình,” bà Gossman nói đồng thời kêu gọi các đối tác thương mại của Việt Nam, bao gồm Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu, Úc và Nhật Bản “cần chấm dứt việc ngoảnh mặt làm ngơ trước những vi phạm của chính quyền Việt Nam.”
HRW cũng nhắc đến việc sức khoẻ của ông Bách bị suy giảm trầm trọng do bị mắc bệnh đường ruột ngay sau khi bị bắt giữ, và ghẻ do điều kiện vệ sinh không bảo đảm trong trại tạm giam.
Bà Nguyễn Thị Yêu, vợ của ông Bách, cho Đài Á Châu Tự Do (RFA) biết trong tuần, luật sư Lê Văn Luân đã vào gặp ông Bách trong trại tạm giam để chuẩn bị cho phiên toà sắp tới.
Luật sư cho gia đình biết ông Bách đã được cán bộ trại tạm giam cho đi khám bệnh và sức kho đã hồi phục, tuy vẫn còn gầy nhưng tinh thần đã ổn định hơn.
Bà vẫn chưa nhận được thông báo của toà về phiên xử chồng mình sắp tới, nên không rõ gia đình có được vào dự phiên toà hay không.