Philippines và Hoa Kỳ sẽ tiến hành tuần tra chung tại Biển Đông trong năm nay vào khi căng thẳng tại khu vực này tăng cao do thái độ hung hăng thêm nữa của Trung Quốc.
Benar News loan tin ngày 9/8 và cho biết kế hoạch tuần tra chung Mỹ- Phi được đặt trên bàn của Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. từ khi ông này lên nắm quyền vào năm ngoái thay vị tiền nhiệm Rodrigo Duterte – người theo chính sách chuyển trục sang Bắc Kinh.
Phát ngôn nhân Jonathan Malaya của Nhóm Tác chiến Biển Tây Philippines tiết lộ rằng các cuộc đàm phán về tuần tra chung Mỹ – Phi đang bước vào giai đoạn cấp cao, và sẽ thành hiện thực nội trong năm nay. Tuy nhiên, vị này từ chối cho biết thêm chi tiết; trong khi đó Đại sứ quán Hoa Kỳ ở Manila chưa trả lời yêu cầu bình luận của Benar News.
Tin tức về hoạt động tuần tra chung giữa Hoa Kỳ và Philippines được đưa ra vào lúc căng thẳng giữa Manila và Bắc Kinh tăng cao qua vụ việc xảy ra hồi 5/8 tại Bãi Cỏ Mây.
Lúc đó một tàu hải cảnh của Trung Quốc đã ngăn chặn và phun vòi rồng vào tàu của Philippines khi tàu này theo định kỳ đang vận chuyển đồ tiếp tế đến Bãi Cỏ Mây do Philippines kiểm soát thuộc khu vực quần đảo Trường Sa. Quân đội Philippines gọi hành động của tàu hải cảnh Trung Quốc là phớt lờ sự an toàn của những người trên tàu và vi phạm luật quốc tế.
Thông báo một ngày sau đó của Philippines cho biết tàu hải cảnh Trung Quốc còn có các hành vi nguy hiểm ngăn cản tàu tiếp tế thứ hai của Philippines hoàn tất việc chuyển đồ tiếp tế.
Trong khi đó, người phát ngôn Hải cảnh Trung Quốc Gan Yu tiếp tục khẳng định chủ quyền không tranh cãi của Bắc Kinh ở khu vực quần đảo Trường Sa và vùng nước xung quanh, bao gồm cả Bãi Cỏ Mây.
“Chúng tôi kêu gọi Philippines ngừng ngay lập tức các hoạt động vi phạm trong vùng nước này” – người phát ngôn Hải cảnh Trung quốc viết dòng trạng thái này trên tài khoản mạng xã hội WeChat của Trung Quốc.
Sau vụ việc, Bộ Ngoại giao Mỹ đã lên tiếng phản đối Trung Quốc và cho rằng Trung Quốc liên tục có các hành động đe dọa gây mất nguyên trạng ở Biển Đông, trực tiếp đe doạ hoà bình và ổn định trong khu vực.
“Hoa Kỳ khẳng định một cuộc tấn công vũ trang vào các tàu, máy bay và lực lượng vũ trang của Philippines bao gồm cả những sự việc liên quan đến tàu tuần tra ở khu vực Biển Đông sẽ khiến kích hoạt cam kết về quốc phòng bảo vệ lẫn nhau của Mỹ theo Điều IV Hiệp ước phòng thủ chung Mỹ – Philippines 1951” – tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ viết.