Anh Lê Văn Sơn qua Mỹ tị nạn chính trị từ sáu năm trước và hiện đang là Thường trú nhân ở tiểu bang Oregon, nhưng gần đây anh phát hiện kênh Youtube của đài An ninh TV đọc lại lệnh truy nã anh với cáo buộc “không chấp hành án.”
Khác với các bản tin truy nã khác cũng của đài truyền hình thuộc Bộ Công an, video này sau một tuần lễ có đến hơn 120.000 người xem.
Bộ Công an hồi năm 2018 phát lệnh truy nã đối với anh Sơn khi đang xin tị nạn chính trị tại Thái Lan, với lần này anh đặt nghi vấn vì sao chính quyền biết anh đã là Thường trú nhân ở Mỹ vẫn phát lệnh truy nã. Anh nói:
“Nhưng bây giờ sau gần 6 năm và rõ ràng trên các phương tiện truyền thông tôi đã công khai là tôi đã được qua Mỹ định cư và đã sống ở Mỹ được gần 6 năm rồi, nhưng họ vẫn tiếp tục đưa lệnh truy nã của tôi lên phương tiện truyền thông YouTube – đài An ninh TV thuộc Bộ Công an.
Tôi thấy điều này, tôi cũng đặt ra một số nghi vấn, một số câu hỏi về việc liên quan đến tôi. Bởi vì theo kinh nghiệm của tôi được biết, cộng sản cái gì họ cũng làm được nhất là những người họ quyết tâm truy bắt, họ ghét bỏ.”
Lê Văn Sơn (hay còn gọi là Paulus Lê Sơn) bị chính quyền Việt Nam bắt giam năm 2011 trong vụ án 14 thanh niên Công giáo, Tin lành bị cáo buộc “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân.”
Anh bị kết án 13 năm tù và năm năm quản chế trong phiên tòa sơ thẩm, nhưng được giảm án còn bốn năm tù giam và bốn năm quản chế tại địa phương ở phiên phúc thẩm.
Ra tù anh không ở địa phương tỉnh Thanh Hóa mà chuyển vào Sài Gòn sống và tham gia vào các phong trào dân chủ và sau đó phải đào thoát qua Thái Lan xin tị nạn chính trị và cuối cùng đặt chân được đến đất nước Hoa Kỳ tự do.
Sau sự việc blogger Thái Văn Đường bị bắt cóc ở Thái Lan hồi tháng 4, anh Sơn cảm thấy lo lắng hơn qua bản tin truy nã mà Đài An ninh TV loan đi và cho rằng “cộng sản cái gì cũng có thể làm.” Tuy nhiên anh Sơn phản đối gay gắt lệnh truy nã này, anh nói: “Tôi khẳng định là tôi vô tội, với những việc làm của tôi cho đất nước điều đó là những việc làm chính đáng việc làm của tôi là một người trẻ, một người dân của nước Việt làm cho quê hương Việt Nam, cho dân tộc Việt Nam là đúng; còn bản án mà nhà cầm quyền cộng sản dành cho tôi là sai.”
Anh cho biết thêm rằng, nếu như trong cuộc sống của mình có bị ảnh hưởng gì về sinh mạng như tai nạn thì một phần nào đó liên quan đến âm mưu thủ đoạn mà cộng sản dùng để triệt tiêu nhà hoạt động này.
Anh Sơn không phải là trường hợp duy nhất bị truy nã khi đang là Thường trú nhân ở Mỹ, mục sư Aga ngoài lệnh truy nã hồi năm 2017 với tội danh “Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài”, hồi tháng 4 năm nay ông còn có thêm lệnh khởi tố bị can vì bị cáo buộc “phá hoại chính sách đoàn kết”.
Năm 2018, chỉ một năm sau lệnh truy nã đầu tiên, ông cho biết bản thân bị cảnh sát di trú Thái Lan bắt giữ sau một cuộc gọi của ai đó giả dạng dân thường, kêu ông đến để giảng dạy lời Chúa.
Ông bị đưa đến trung tâm tạm giam của Sở Di trú IDC, và sau đó ra tòa vì tội “cư trú bất hợp pháp” đối diện với nguy cơ bị trục xuất về Việt Nam.
Tuy nhiên, sau đó ông được sự can thiệp, hỗ trợ của luật sư thuộc văn phòng BPSOS, Đại sứ lưu động phụ trách Tự do tôn giáo quốc tế (thuộc Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ) lúc bấy giờ là ông Sam Brownback, và Cao ủy tị nạn Liên Hiệp Quốc nên ông và vợ con được qua Philippines, và qua Mỹ vào tháng 9/2018.
Hôm 23/8, ông Aga cho biết vài ngày trước Công an Bộ và công an tỉnh KonTum xuống gặp gia đình của vợ chồng ông kêu ký vào các giấy tờ gì đó, mà không rõ mục đích là gì và muốn tìm hiểu xem ông đang sinh sống và làm gì, ở đâu.
Mục sư Aga là một trong những người sáng lập Hội Thánh tin lành Đấng Christ Tây Nguyên, nơi có một số thầy truyền đạo, tín đồ bị công an Việt Nam bắt và khởi tố về các tội danh liên quan đến An ninh quốc gia. Ông chia sẻ với phóng viên Đài Á Châu Tự Do:
“Cái mới nhất là họ đã bắt được thầy truyền đạo Y Krếc Bya ở tại Đắk Lắk một thời gian sau họ bắt tiếp thầy truyền đạo Nay Y Blang ở tại Phú Yên, trong lúc đó họ bắt đầu khởi tố mục sư.
Lúc đầu tôi cũng cảm thấy lo lắng nhưng mà nghĩ sự việc mình làm không có gì vi phạm luật pháp thì quốc tế hay chính phủ Hoa Kỳ cũng sẽ bảo vệ mục sư thôi.
Thứ hai mục đích của họ là muốn răn đe những người còn lại để họ từ bỏ để không còn ai theo Hội Thánh Tin Lành Đấng Christ nữa mà phải về sinh hoạt với một hội thánh quốc doanh, có tư cách pháp nhân mà họ đã công nhậ.”
Ông Phil Robertson, Phó Giám đốc Phân ban Châu Á của tổ chức Theo Dõi Nhân Quyền Human Rights Watch trong email gửi cho Đài Á Châu Tự Do gọi hành động truy nã anh Lê Văn Sơn và mục sư Aga là hành động đàn áp xuyên quốc gia, ông khẳng định:
“Không có gì bí mật rằng chính quyền chuyên quyền, lạm quyền của Việt Nam thực hiện đàn áp xuyên quốc gia bằng cách truy đuổi những người bất đồng chính kiến và các nhà hoạt động ở nước ngoài, đặt họ dưới sự giám sát, và trong những trường hợp như Thái Văn Dương bị đặc vụ nhà nước Việt Nam bắt bên ngoài Bangkok vào tháng 4 năm 2023, tổ chức bắt cóc để lôi về Việt Nam xét xử trước tòa án kangaroo của nước này.
Vì lý do đó, các nhà hoạt động như Lê Văn Sơn và Mục sư Aga có lý khi lo ngại về sự an toàn của họ, ngay cả ở Hoa Kỳ. Chính phủ Việt Nam rõ ràng không quan tâm đến việc duy trì các nguyên tắc nhân quyền quốc tế, bảo vệ người tị nạn hay chủ quyền quốc gia và thể hiện điều đó hàng ngày bằng các hành động đe dọa những người đã trốn khỏi đất nước để tị nạn ở nước thứ ba.”