Công an huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk đã trả tự do cho bốn tín đồ Tin Lành tư gia độc lập sau năm ngày tạm giữ và thẩm vấn, trước đó họ có gửi thư mời chính quyền chính quyền địa phương và đích danh Chủ tịch nước Võ Văn Thương đến cùng sinh hoạt tôn giáo.
Các ông Y Nuer Buon Dap ở buôn Ea Măp, thị trấn Ea Pốk; ông Y Thinh Niê ở buôn Drai Si xã Êa Tar; và ông Y Cung Niê cùng con trai Y Salemon Êban (ở buôn Sút M’đưng, xã Cư Suê được trở về nhà trong ngày 04/11.
Ba người đầu tiên bị bắt giữ ngày 31/10 và đưa về trụ sở của Công an huyện Cư M’gar. Ông Y Phuc Niê ở buôn Ea Măp cũng bị bắt giữ trong cùng ngày, nhưng ông này được trả tự do sớm hơn vào ngày 02/11.
Trong khi đó, anh Y Salemon Êban bị bắt giữ vào ngày 03/11 trong khi mẹ anh, bà H Tuyên Êban bị câu lưu và tra khảo bởi công an huyện trong ngày 02/11.
Một trong những người bị bắt giữ bởi Công an huyện Cư M’gar nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) trong ngày 06/11 trong điều kiện ẩn danh vì lý do an ninh:
“Công an buộc chúng tôi phải làm việc cả ngày, từ 7 giờ 30 sáng đến tận 11 giờ đêm mới được đi ngủ, nhưng không bị đánh đập. Chúng tôi được ăn uống đầy đủ trong những ngày bị bắt giữ.”
Người này cho biết nội dung công an tra hỏi là về thực hành quyền tự do tôn giáo, và theo học lớp học trực tuyến về xã hội dân sự.
Trước khi thả người, phía công an yêu cầu họ không được sinh hoạt tôn giáo một cách độc lập, và không được theo học về xã hội dân sự vì cho rằng “xã hội dân sự có mục tiêu chống chính quyền.”
“Công an nói chúng tôi sẽ bị bỏ tù nếu vẫn tiếp tục sinh hoạt tôn giáo tại gia độc lập theo điểm hoặc tham gia các lớp học về xã hội dân sự. Họ cũng yêu cầu chúng tôi không được tham gia ngày 22/8 (ngày tưởng niệm các nạn nhân về tự do tôn giáo-PV) và ngày 10/12 (ngày nhân quyền quốc tế- PV).”
Người này cho biết cảm nghĩ của mình về các yêu cầu của Công an huyện Cư M’gar:
“Chúng tôi không thể chấp nhận được việc hạn chế thực hành tự do tôn giáo và tự do đi lại. Chúng tôi vẫn sẽ tiếp tục sinh hoạt tôn giáo tại gia đình của mình.
Học xã hội dân sự đâu có gì là sai?! Chúng tôi học theo luật Việt Nam và luật quốc tế, không có ý định chống chính quyền. Tuy nhiên, họ không nghe chúng tôi, họ ép chúng tôi.”
Tín đồ này cho biết trước đó họ có giấy mời lên trụ sở ủy ban làm việc, tuy nhiên sau đó công an đọc lệnh triệu tập làm việc về việc có đơn tố giác tội phạm, tuy nhiên lại không cho xem nội dung cũng như không cung cấp bất cứ giấy tờ gì liên quan đến việc tạm giữ.
Hiện giờ cơ quan anh ninh vẫn cử người theo dõi nhất cử nhất động của những người mới được phóng thích.
Phóng viên gọi điện thoại cho Công an huyện Cư M’gar để kiểm chứng thông tin nhận được, tuy nhiên người trực điện thoại yêu cầu phóng viên đến trụ sở cơ quan để được lãnh đạo cung cấp thông tin.
Như tin đã đưa, UBND xã Cư Suê mời ông Y Cung Niê lên trụ sở cơ quan này vào sáng ngày 31/10 để “Làm việc về thư thông báo và mời tham dự sinh hoạt tôn giáo số 83 ngày 27/5/2023”
UBND thị trấn Ea Pốk cũng có giấy mời ông Y Nuer Buon Dap lên trụ sở trong cùng ngày để làm việc về nội dung “Hướng dẫn các thủ tục thành lập điểm sinh hoạt tôn giáo.”
Hai ông bị công an huyện bắt khi vừa tới địa điểm làm việc, còn các ông Y Phuc Niê và Y Thinh Niê bị bắt giữ từ nhà trong cùng ngày.
Tin Lành tư gia độc lập bao gồm nhiều gia đình người Thượng ở Đắk Lắk và một số tỉnh ở Tây Nguyên theo Tin Lành nhưng không phải là một tổ chức tôn giáo hoặc tham gia trực thuộc bất kỳ một tổ chức tôn giáo nào.
Họ không có lãnh đạo, không có cơ cấu tổ chức, mọi người trong điểm nhóm đều bình quyền và bình đẳng với nhau. Người đại diện hoặc mục sư chỉ là những người được tín nhiệm đại diện cho điểm nhóm của họ.
Ở huyện Cư M’gar, Tin Lành độc lập tại gia có khoảng 150 tín đồ ở buôn Sút M’đưng, xã Cư Suê; và 15 tín đồ ở buôn Đrai Sí, xã Êa Tar.
Họ khẳng định khi tụ tập để sinh hoạt tôn giáo cùng nhau, họ bảo đảm không ảnh hưởng đến trật tự công cộng, an toàn công cộng và không làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bất kỳ cá nhân, tổ chức và cơ quan nào.
Từ đầu năm 2023, đã bốn lần các nhóm điểm Tin Lành độc lập tư gia đã gửi thư mời đến chính quyền địa phương và Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đến tham dự sinh hoạt tôn giáo để chứng minh rằng họ không có ý định chống chính quyền.
Tuy nhiên, chính quyền địa phương không phản hồi cho đến tuần trước mời một số tín đồ lên trụ sở UBND xã để làm việc về thư mời, như trong trường hợp ông Y Cung Niê. Thậm chí công an còn bắt giữ và tra khảo con trai ông chỉ vì cho rằng máy tính xách tay của anh này được sử dụng để in thư mời.
Các tín đồ cho biết chính quyền địa phương coi Tin Lành tại gia độc lập cũng như Tin Lành Đấng Christ hay Tin Lành Dega là các nhóm tôn giáo không được nhà nước công nhận và do vậy, mọi hoạt động của họ là bất hợp pháp.