Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) nói chính quyền tỉnh Sóc Trăng kết tội và bỏ tù nhà hoạt động người Khmer Danh Minh Quang vì muốn trả thù việc ông bày tỏ chính kiến.
Ông Danh Minh Quang, 37 tuổi, ở huyện Mỹ Xuyên, bị công an địa phương bắt giữ ngày 31/7/2023 với cáo buộc “lợi dụng quyền tự do dân chủ” theo Điều 331 của Bộ luật Hình sự. Sau hơn sáu tháng, ngày 07/2, Toà án Nhân dân huyện Mỹ Xuyên đã kết tội và tuyên mức án ba năm sáu tháng tù giam.
Dẫn cáo trạng của Viện kiểm sát, truyền thông nhà nước nói ông Danh Minh Quang có đăng tải và chia sẻ 51 bài viết, hình ảnh trên mạng xã hội “mang nội dung có tính chất tiêu cực, tuyên truyền, xuyên tạc không đúng sự thật nhằm bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của cán bộ, công chức Nhà nước.”
Ngày 11/2, ông Phil Robertson, Phó Giám đốc Phân ban Châu Á của HRW ra thông cáo báo chí phản đối việc kết tội ông Danh Minh Quang.
“Chính quyền tỉnh Sóc Trăng đã chà đạp một cách trắng trợn quyền tự do ngôn luận và trả thù một công dân chỉ vì người này nêu quan điểm độc lập về chính trị của mình trên mạng xã hội.”
Vị chuyên gia về nhân quyền Việt Nam kêu gọi chính quyền tỉnh Sóc Trăng xoá bỏ mọi cáo buộc đối với ông Danh Minh Quang và trả tự do cho ông. Bên cạnh đó, đại diện HRW kêu gọi Hà Nội xoá bỏ những điều luật ảnh hưởng đến việc thực thi các quyền cơ bản của người dân.
“Quốc hội Việt Nam cần khẩn trương sửa đổi Bộ luật Hình sự và bãi bỏ các điều khoản xâm phạm nhân quyền, trong đó có Điều 331 đang được chính quyền Việt Nam sử dụng một cách có hệ thống để xâm phạm quyền của người dân thường trên khắp cả nước,” ông nói.
Thông cáo báo chí cũng nhắc đến việc ông Danh Minh Quang và một số nhà hoạt động về quyền của người Khmer bị đánh đập vào tháng 3/2023 khi họ tổ chức kỷ niệm Ngày Quốc tế Phụ nữ và mặc áo phông có logo của tổ chức Liên minh Người Khmers Kampuchea Krom (KKF), một tổ chức có trụ sở ở Hoa Kỳ đấu tranh cho quyền của người Khmer.
HRW cũng cho biết, giữa chính quyền tỉnh Sóc Trăng và các nhóm Khmer tranh đấu cho quyền của người bản địa và quyền tự do tôn giáo đã xảy ra nhiều xung đột.
Ngày 12/2, từ Hoa Kỳ, ông Trần Mannring, thành viên của KKF, phát biểu với Đài Á Châu Tự Do (RFA) về bản án của nhà hoạt động Danh Minh Quang.
“Đó là một điều hoàn toàn bất công, Danh Minh Quang thực ra chỉ phát biểu thôi, phát biểu là quyền có trong Hiến pháp Việt Nam và cũng có trong Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền. Bằng việc kết án Danh Minh Quang, Nhà nước hoàn toàn vi phạm các công ước quốc tế mà Nhà nước đã cam kết.”
Ông Trần Mannring cho rằng việc bỏ tù ông Danh Minh Quang, bên cạnh việc bắt giữ hai ông Tô Hoàng Chương và Thạch Cương ở tỉnh Trà Vinh trong cùng ngày và cùng cáo buộc, là nhằm vào các nhà hoạt động về quyền của người Khmer, một sắc dân với khoảng 1,3 triệu người ở Nam Bộ.
Ông cũng kêu gọi Việt Nam trả tự do cho ông Danh Minh Quang, Tô Hoàng Chương, và Thạch Cương, đồng thời dừng việc đàn áp đối với người Khmer.
“Chúng tôi kêu gọi Nhà nước cộng sản nên nghĩ lại vì Nhà nước quá mạnh tay, quá áp bức đối với đồng bào Khmer Krom. Tình trạng đó nếu càng kéo dài thì sự bất mãn càng nhiều càng sâu sắc.”
Tuy Việt Nam ủng hộ Tuyên ngôn của Liên Hiệp Quốc về quyền của các dân tộc bản địa (UNDRIP) nhưng Hà Nội không công nhận quyền của người bản địa.
Việt Nam có 54 dân tộc, người Kinh chiếm đa số, các dân tộc còn lại được coi là dân tộc thiểu số.
Kể từ đầu năm đến nay, ông Danh Minh Quang là người dân tộc thiểu số thứ hai bị kết tội vì đăng tải và chia sẻ bài viết trên Facebook.
Trước đó, ngày 25/1, một toà án ở tỉnh Phú Yên đã kết án ông Nay Y Blang, một thầy truyền đạo của Hội thánh Tin Lành Đấng Christ Tây Nguyên, với mức án bốn năm sáu tháng tù giam cũng về tội danh theo Điều 331.