Thanh tra Chính phủ, UBND TPHCM cùng Ban Tiếp công dân Trung ương hôm 10/1/2024 đã tiếp đại diện các hộ dân bị mất đất ở Thủ Thiêm để thông báo kết quả kiểm tra, rà soát về ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Tại buổi làm việc Thanh tra Chính phủ đã xác định rõ ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Theo truyền thông nhà nước, Thanh tra Chính phủ kết luận có đủ cơ sở để xác định vị trí, ranh giới, số thửa đất của các hộ dân đang khiếu nại thuộc 5 Khu phố thuộc 3 Phường nằm trong ranh quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Ông Cao Thăng Ca, một người dân mất đất ở Thủ Thiêm nhưng không được đền bù hợp lý, nói với RFA hôm 10/1 sau khi tham dự phiên họp với Thanh tra Chính phủ:
“Thanh tra chính phủ xác nhận theo hướng trốn trách nhiệm, đùn đẩy, cái đúng thì không dám nói, cái sai thì bao che… Việc họ xác định ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm là hoàn toàn không có cơ sở. Tại vì quy hoạch Thủ Thiêm được Thủ tướng phê duyệt là 930 hecta, nhưng mới chỉ duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/5000 là 770 hecta. Người dân khiếu nại là vì người ta không nằm trong 770 hecta này, nhưng họ cứ nói người dân là nằm trong ranh Khu đô thị mới Thủ Thiêm.”
Thanh tra chính phủ xác nhận theo hướng trốn trách nhiệm, đùn đẩy, cái đúng thì không dám nói, cái sai thì bao che…
-Ông Cao Thăng Ca
Ông Ca cho biết thêm, trong khi còn 160 hecta chưa được Thủ tướng phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết 1/5000, TPHCM cũng chưa ban hành bản đồ chi tiết quy hoạch 1/5000. Do đó theo ông Ca, việc này đúng ra là chưa thực hiện, nhưng Thanh tra Chính phủ cứ thẩm tra đi thẩm tra lại và cứ nói người dân 5 Khu phố 3 Phường nằm trong ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Ông Ca nói tiếp:
“Tôi đã nói với Thanh tra Chính phủ việc ông nói như vậy là không sai, nhưng không chính xác. Tức là mặc dù nó nằm trong quy hoạch nhưng ranh quy hoạch chưa được duyệt. Họ nói như vậy nên người dân bức xúc, tôi mới nói nếu đúng như ý thanh tra nói nhà chúng tôi nằm trong quy hoạch nhưng TPHCM chưa có quyết định thu hồi đất mà nhà chúng tôi đã bị cướp đập phá… và chúng tôi yêu cầu phải khởi tố việc này. Vì TPHCM đã nói rõ phần còn lại của 930 hecta là 144,5 hecta chưa bị thu hồi.”
Theo Ông Cao Thăng Ca tại buổi tiếp xúc dân, Thanh tra cứ lập lờ, cứ hướng dẫn người dân đi kiện về ranh quy hoạch. Nhưng người dân không hiểu biết một cách kỹ lưỡng nên bảo không nằm trong ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Ông Ca cho rằng, đúng ra Thanh tra phải hướng dẫn cho người dân chính xác hơn là ‘khiếu nại không nằm trong trung tâm Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Tại buổi tiếp xúc dân, khi làm rõ ranh quy hoạch, Thanh tra Chính phủ cho biết đã được UBND TPHCM cung cấp một số bản đồ về quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm, và buổi tiếp xúc dân được thực hiện theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái.
Có mặt tại buổi tiếp xúc dân của Thanh tra Chính phủ, Ông Nguyễn Hồng Quang, người có đất nằm trong ‘5 Khu phố, 3 Phường’ khẳng định với RFA hôm 10/1:
“Người dân phản đối có cơ sở hàng chục năm qua, tôi cũng đã nói thẳng với Văn phòng Chính phủ, Ban Nội chính, UBND TPHCM… rằng tôi không ngờ Thanh tra Chính phủ kết luận rất yếu chứng cứ pháp lý, vì họ chỉ căn cứ vào những bản đồ không được cơ quan thẩm quyền thẩm định. Thanh tra Chính phủ không hề nhắc đến vụ bản đồ, mặc dù Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình đã chỉ đạo làm rõ có bản đồ hay không? Tôi không hiểu sao ông Lê Minh Khái mặc dù là đương kim Phó Thủ Tướng mà lại thông qua một quyết định rất ảo, không đối thoại tranh luận phản biện với người dân, cứ làm lén lút. Có tới 200 cán bộ công an, rồi hàng chục bộ ngành, đọc thành phần tham dự phát sợ luôn, rất nhiều tai mắt chỉ để khẳng định sân sau của Thanh tra Chính phủ.”
Theo mô tả của truyền thông nhà nước, kết luận xác định rõ ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm của Thanh tra Chính phủ đã làm rõ khúc mắc của người dân.
Họ mời đại diện người dân, chỉ được khoảng 30 người, nhưng thực chất chỉ có vài người phát biểu, còn những người kia vô ngồi cho có.
-Ông Cao Thăng Ca
Tuy nhiên Ông Cao Thăng Ca cho biết chỉ số ít người dân có phát biểu:
“Họ mời đại diện người dân, chỉ được khoảng 30 người, nhưng thực chất chỉ có vài người phát biểu, còn những người kia vô ngồi cho có. Chứ bây giờ gặp người dân, người dân nói họ có nghe đâu, họ nó cứ tin tưởng nhưng rồi đâu lại vào đấy. Người dân mà trở về làm nhà thì họ nói là vi phạm luật pháp sẽ bị trừng trị. Thanh tra cứ kết luận chung chung, thành ra TPHCM không có cơ sở để thực hiện. Đúng ra TPHCM là nơi Ban hành quyết định thu hồi đất, thì TPHCM phải tự giác thi hành thu hồi quyết định thu hồi đất của mình, phải khắc phục hậu quả, xem xét bồi thường cho người dân theo đúng luật pháp và chủ trương của đảng.”
Ông Nguyễn Đình Đệ, cũng là một dân oan Thủ Thiêm, hôm 1/10 nói với RFA:
“Có thể nói chưa là gì hết, chưa xác định được gì hết, toàn chỉ đá qua đá lại, hết chỉ thị này đến quyết định kia… Đến giờ này mà 44.5 hecta vẫn còn cự cãi, thì 160 hecta của dân làm gì có, 6 Khu phố ngoài ranh làm gì có… Đó là báo chí nói thôi, nói để trấn an lòng dân thôi, chứ thật sự người dân quá rõ rồi. Cái chính vấn đề ở đây là né tránh trách nhiệm, tại vì nếu như Thanh tra xác nhận thì sẽ thấy rõ sai phạm của họ và phải giải quyết sai phạm đó với 15.000 hộ dân phải giải quyết lại từ đầu.”
Thành ra theo ông Nguyễn Đình Đệ, cái chính vẫn là cơ quan chức năng muốn càng né càng tốt. Ông Đệ cho rằng từ thời ông Nguyễn Thiện Nhân, Nguyễn Thành Phong đều né hết, cho tới giờ ông Phan Văn Mãi và Nguyễn Văn Nên tiếp tục né.
Khu đô thị mới Thủ Thiêm là một dự án phát triển đô thị mới tại bán đảo Thủ Thiêm, thuộc Quận 2 đối diện Quận 1 qua sông Sài Gòn. Chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh đã giải tỏa Thủ Thiêm từ năm 2002 để phục vụ dự án này, khiến khoảng 15.000 hộ dân phải di dời. Người dân Thủ Thiêm đã nhiều lần khiếu nại từ cấp thành phố đến trung ương, nhận nhiều lời hứa hẹn của các vị lãnh đạo.