Sư Thích Minh Tuệ là người tu đầu đà nổi tiếng nhất tại Việt Nam hiện nay. Nhưng mải theo dõi sư, dư luận quên mất thực ra Việt Nam có đến mấy triệu người cũng tu theo “hạnh đầu đà”, còn là những hạnh đầu đà khó gấp trăm lần, ngàn lần hạnh tu của sư Minh Tuệ. Chỉ có điều họ không tự nguyện mà bị bắt buộc, còn sự giữ giới của rất nhiều người trong số họ thì rất là ba chấm.
Ông Nguyễn Văn Yên, cựu Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương vừa bị bắt tạm giam mấy hôm nay chính là một trong số đó.
Đội đầu đà này có những cái tên rất nổi tiếng thời gian qua: Vương Đình Huệ, cựu Chủ tịch Quốc hội; Nguyễn Xuân Phúc, cựu Chủ tịch nước; Võ Văn Thưởng, cựu Chủ tịch nước đồng thời giữ kỷ lục người ngồi trên chiếc ghế này trong thời gian ngắn nhất; Đinh La Thăng, Tất Thành Cang, Lê Thanh Hải, Nguyễn Đức Chung, Nguyễn Thanh Long, Chu Ngọc Anh, Tô Anh Dũng…
Sư Minh Tuệ tu đầu đà chỉ có 13 giới, còn những người như ông “Yên đồng hồ”, khi giơ tay thề tự nguyện sung vào đội quân đầu đà trứ danh kia, họ đã bị áp vào những tiêu chuẩn phẩm hạnh và đạo đức cao đến không tưởng, hầu như không thể thực hiện được.
Quý vị thử đọc Quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới mà xem.
Quy định này có hiệu lực từ ngày 9/5/2024. Nó gồm năm điều quy định về các chuẩn mực đạo đức mà cụ Tổng yêu cầu cán bộ đảng viên phải đạt được. Mỗi điều lại gồm nhiều yêu cầu nhỏ.
Trích lược một ít:
-Suốt đời phấn đấu cho mục đích, lý tưởng của Đảng. Hết lòng, hết sức phụng sự tổ quốc, phục vụ nhân dân.
-Việc gì có lợi cho dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết sức tránh.
– Đặt lợi ích quốc gia – dân tộc, lợi ích chung của Đảng, Nhà nước và của Nhân dân lên trên hết, trước hết.
-Dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới, sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thách thức, hành động vì lợi ích chung, vì nước, vì dân.
-Chủ động nâng cao kiến thức, kỹ năng; năng lực công tác, làm việc trong môi trường quốc tế.
– Tâm huyết, trách nhiệm, dấn thân, nỗ lực hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ được giao, có ý chí, quyết tâm thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới do Đảng lãnh đạo.
-Quản lý, sử dụng tài sản công đúng mục đích, đúng quy định; tiết kiệm và hiệu quả; không xa hoa, lãng phí thời gian, tiền bạc, công sức và các nguồn lực vật chất khác.
-Trong sạch, không tham ô, tham nhũng, tiêu cực, không gây phiền hà, sách nhiễu.
-Trung thực, thẳng thắn, khách quan, công tâm, không giấu khuyết điểm, không nói sai sự thật; thấy đúng phải bảo vệ, thấy sai phải đấu tranh.
-Nêu cao lòng tự trọng, danh dự, không cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực, giữ gìn phẩm giá của người cán bộ, đảng viên, không để tác động lôi kéo, cám dỗ tiêu cực. Không để gia đình, người thân và người khác lợi dụng chức vụ, vị trí công tác để trục lợi; bảo vệ uy tín, danh dự của bản thân và tổ chức đảng.
-Sống có nghĩa tình, chân thành, thương yêu, đối xử, giúp đỡ đồng chí, đồng nghiệp và mọi người.
-Gương mẫu trong công tác và sinh hoạt, tích cực học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
-Khiêm tốn, cầu thị, giản dị; Nói đi đôi với làm, làm đi đôi với nói, đã nói là làm.
…
Mỗi cán bộ, đảng viên được yêu cầu phải tập hợp đầy đủ những chuẩn mực đạo đức như trên. Vào các đợt đánh giá xếp loại đảng viên cuối năm, chi bộ sẽ đưa từng chuẩn mực ra, đối chiếu với việc làm của từng cá nhân, từ đó xét duyệt xem họ có đạt tiêu chuẩn hay không. Đó là một trong những tiêu chí chủ chốt để một cá nhân được xem xét đánh giá là đạt chất lượng đảng viên hay cao hơn là thăng tiến, cất nhắc vào các vị trí lãnh đạo.
Với các chuẩn mực tót vời như với một bậc thánh nêu trên, nếu xem xét trung thực thì hầu như chẳng có bất cứ ai đạt chuẩn cả.
Nói theo trend Thích Minh Tuệ thì tu đầu đà khó một nhưng vẫn có người đi tu và thực sự giữ chắc giới luật. Còn các hạnh tu của cụ Tổng Trọng thì đầu đà còn phải gọi bằng cụ, nhưng bói cũng chẳng ra vị nào thực hành và giữ nổi giới luật.
Ấy thế nhưng hàng năm vẫn có hàng triệu “đầu đà của Đảng”, hàng triệu cán bộ, đảng viên được đánh giá đạt và đạt xuất sắc các chuẩn mực ấy.
Tuy vậy, ngay trước khi bị bắt về tội nhận hối lộ như hàng trăm lãnh đạo cao cấp từ cấp thứ trưởng trở lên và không chừa một lĩnh vực nào trong thời gian qua, hay do “đã thiếu tu dưỡng, rèn luyện, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm quy định của Đảng và pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước, kê khai tài sản, thu nhập, hôn nhân và gia đình” như ông cựu Phó Ban Nội chính Trung ương Nguyễn Văn Yên mới đây, thì tất cả họ đều được các tổ chức Đảng nhất trí đánh giá đạt tiêu chuẩn đảng viên xuất sắc trong suốt nhiều năm. Chẳng lẽ tất cả bọn họ đều “tự diễn biến, tự chuyển hóa,” chỉ sau một đêm?
Cho nên, hệ thống tiêu chuẩn này vô cùng mỉa mai và lố bịch. Nó chứng tỏ rằng bản thân chỉ là một mớ ngôn từ kêu lẻng kẻng nhưng trống rỗng, không hề có giá trị thực chất. Nó tồn tại chỉ để làm yên lòng một số người vẫn còn ngây thơ và làm công cụ để đe nẹt hay nhử mồi trong tay một số người khác.
Với số đông cán bộ đảng viên còn lại, việc tự nhận xét và đánh giá xếp loại chất lượng đảng viên thuần túy chỉ là một việc làm thuần túy hình thức, đầy chán ngán vô vị, thậm chí trong nhiều trường hợp là trò hề không hơn không kém. Nhưng muốn tiếp tục giữ chỗ làm hay ôm giấc mộng thăng tiến lên cao thì vẫn phải tỏ ra hết sức nghiêm túc và cầu thị phê bình và tự phê bình.
Khó trách tại sao thái độ của người dân đối với đội đầu đà đông đảo này lại thống nhất như vậy.
* Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do
* Nguyễn Nhơn là nhà báo Việt Nam hiện đang sống ở Thái Lan. Nhà báo Nguyễn Nhơn quan tâm đến tình hình đất nước và viết nhiều bài về các vấn đề chính trị và xã hội trong nước.