Ngày 28 tháng 11, Thanh tra Chính phủ công bố quyết định thanh tra nhắm vào việc quản lý, khai thác khoáng sản.
Đáng chú ý, dự án khai thác quặng bô xít ở tỉnh Đắk Nông là một trong những dự án thuộc diện bị thanh tra.
Ngoài ra, các dự án khai thác đất hiếm và vonfram ở các địa phương như Lai Châu và Thái Nguyên cũng thuộc diện thanh tra.
Trong cuộc họp báo công bố quyết định thanh tra, ông Lê Sỹ Bảy, Phó tổng Thanh tra Chính phủ, tiết lộ đây là quyết định do Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trực tiếp đưa ra.
Đây là ban chỉ đạo do cố Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng thành lập, được Bộ chính trị thông qua vào năm 2013, qua Quyết định 162/-QĐTW.
Trong những năm qua, ban chỉ đạo này được cho là đã đứng sau nhiều vụ thanh tra nhắm vào các vụ án tham nhũng lớn, dẫn đến sự ra đi của nhiều quan chức cấp cao.
Các dự án khai thác bô xít ở Tây Nguyên từng khiến dư luận dậy sóng hồi những năm 2008 và 2009, khiến các tướng lĩnh quân đội như tướng Võ Nguyên Giáp và tướng Đồng Sĩ Nguyễn lên tiếng phản đối.
Các nhân sĩ, trí thức nổi tiếng như Chu Hảo, Phạm Chi Lan, Nguyễn Quang A, Nguyễn Huệ Chi, cũng đồng ký tên vào một bản tuyên bố kêu gọi Bộ chính trị, Quốc hội, và Chính phủ dừng các dự án khai thác bô xít ở Tây Nguyên.
Các lo ngại xoay quanh vấn đề môi trường, kinh tế-xã hội, và đặc biệt là sự dính líu của phía Trung Quốc vào hoạt động khai thác trên địa bàn Tây Nguyên, được cho là có vai trò chiến lược của Việt Nam.
Hai dự án khai thác bô xít ở các tỉnh Tây Nguyên bị phản đối gồm dự án Nhân Cơ ở tỉnh Đắk Nông, và dự án Tân Rai ở tỉnh Lâm Đồng.