Bí thư Thành Uỷ TPHCM Nguyễn Văn Nên phát biểu chỉ đạo phải giải quyết dứt điểm các vấn đề còn lại ở Khu đô thị mới Thủ Thiêm trước Tết âm lịch 2023. Nhiều hộ dân chưa nhận đền bù cho biết nhiều lãnh đạo nói thì hay, nhưng thực tế hoàn toàn khác.
Một lời hứa qua nhiều đời lãnh đạo
Ông Nên nói lãnh đạo thành phố Thủ Đức phải nắm chắc từng hộ, từng người, từng hoàn cảnh, vận dụng hết các phương cách để chia sẻ, hỗ trợ người dân Thủ Thiêm sớm ổn định cuộc sống, làm sao trước Tết Nguyên đán phải giải quyết một số vấn đề cơ bản cho người dân.
Lời hứa “sẽ sớm giải quyết, đền bù thoả đáng cho người dân Thủ Thiêm” đã được rất nhiều lãnh đạo TPHCM, qua nhiều nhiệm kỳ cam kết, nhưng tới nay, vẫn còn nhiều người dân vác đơn ra tận Trung ương khiếu kiện.
Ông Cao Thăng Ca, một người dân khiếu kiện ở Thủ Thiêm nói rằng ông ghi nhận thiện chí của ông Nên. Tuy nhiên, các cán bộ cấp dưới của ông ấy không thực hiện theo đúng chỉ đạo của Bí thư Thành uỷ:
“Bởi vì nhóm lợi ích và tàn dư của các nhóm lợi ích đã phá nát khu đô thị mới Thủ Thiêm còn rất nhiều. Thành ra, các chỉ đạo của ông Nên tôi thấy rất có thiện chí nhưng mà người ta không thực hiện và họ nói một điều hết sức ngây thơ là sẽ giải quyết trước Tết, trong khi Tết chỉ còn có một tháng nữa.”
Ông Bùi Quốc Toản, người bị cưỡng chế thu hồi đất từ hồi năm 2011, nhưng đến nay vẫn chưa nhận đền bù cho biết từ khi ông Nên phát biểu chỉ đạo đến nay vẫn chưa có một cán bộ nào gặp ông để thoả thuận giải quyết đền bù:
“Nói mà có thực hiện được hay không thì chuyện đó phải đợi cho tới sau. Bởi vì ông nào cũng nói rất hay, tất cả những ông đời trước, ông nào nói cũng hay hết, cũng hợp lòng dân hết, nhưng mà thực tế là không làm được.
Riêng ông Nên thì quá khứ trước đây mình không biết là ông ấy đã từng làm những gì ở các cương vị khác, cho nên mình chưa có gì để đánh giá.”
Trong một phát biểu hồi năm 2020, Ông Nguyễn Thành Phong, nguyên chủ tịch UBND TPHCM từ năm 2015-2021 cam kết khắc phục và giải quyết dứt điểm những thiếu sót, khuyết điểm liên quan đến vấn đề Thủ Thiêm trước tháng 6/2021.
Ông Nguyễn Thiện Nhân, khi còn làm Bí thư TPHCM nói “Hội đồng Nhân dân thành phố đã duyệt phương án, đã chỉ đạo phải bắt đầu giao đất, giao nhà cho người dân ngay trong tháng 5/2020”
Hồi tháng 3/2022, ông Hoàng Tùng, Chủ tịch UBND TP Thủ Đức báo cáo với đoàn Đại biểu Quốc hội rằng việc giải quyết quyền lợi cho các trường hợp khiếu nại Thủ Thiêm sẽ cơ bản hoàn tất vào tháng 6-2022.
Vì sao người dân vẫn khiếu kiện?
Đến chiều 16/9, UBND TP Thủ Đức trao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở cho 22 hộ dân trong khu 4,3 ha – khu vực được Thanh tra Chính phủ kết luận nằm ngoài ranh dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Chủ tịch TP Thủ Đức nói rằng 80% người dân đồng ý với chính sách đền bù, chỉ còn khoảng 20% hộ dân còn lại chưa đồng thuận vì cho rằng chính sách bồi thường chưa thỏa đáng, một số hộ dân chưa di dời…
Ông Bùi Quốc Toản, có đất bị cưỡng chế thu hồi trong khu 4,3 ha cho biết về nguyên do mình vẫn không chịu nhận đền bù là do chính sách đền bù gây thiệt thòi cho một số hộ dân, trong đó có gia đình ông.
Ông Toản lý giải, diện tích đất mà ông bị thu hồi là 227 mét vuông. Theo chính sách đền bù, ông Toản đủ điều kiện nhận ba nền đất ở khu trung tâm. Tuy nhiên, ban bồi thường chỉ giao lại cho ông hai nền đất nhỏ tổng cộng là 139 mét vuông và hai căn nhà chung cư, mỗi căn 61 mét vuông. Cách tính này khiến ông thiệt thòi hàng tỷ đồng:
“Ngày 8/12/2021, họ có mời lên để giao hai nền đất và hai căn hộ chung cư. Trong khi đó, nguyện vọng của vợ chồng tôi là đất thì phải đổi bằng đất.”
Hiện đã có 321/331 hộ dân trong khu 4,3 ha nhận đền bù, còn lại 10 hộ dân vẫn tiếp tục khiếu nại. Ông Cao Thăng Ca cho biết, phương án bồi thường này cực kỳ vô lý, bởi 10 hộ dân khiếu nại gần 20 năm qua thì không giải quyết, mà lại gọi những người đã nhận đền bù, chuyển đi nơi khác và đã có cuộc sống ổn định về nhận thêm đất và tiền đền bù.
Hơn nữa, vấn đề khiếu nại ở Khu đô thị mới Thủ Thiêm không chỉ có sai phạm ở khu vực 4,3 ha, mà nó còn là vấn đề cưỡng chế thu hồi sai quy hoạch. Mục sư Nguyễn Hồng Quang, một người dân Thủ Thiêm nói Chính quyền cố tình làm “rùm beng” chuyện đã đền bù cho 321 hộ dân nhằm mục đích cho dư luận nhầm tưởng rằng vấn đề ở Thủ Thiêm đã được giải quyết, đền bù thoả đáng.
Nhiều hộ dân trong khu vực “năm khu phố thuộc ba phường” vẫn tiếp tục khiếu nại vì cho rằng đất của mình nằm ngoài ranh quy hoạch nhưng vẫn bị cưỡng chế thu hồi sai pháp luật.
Kết luận số 1169 vào tháng 7/2021 của Thanh tra Chính phủ khẳng định số thửa đất mà các hộ dân thuộc năm khu phố, ba phường còn khiếu nại là nằm trong ranh quy hoạch, đồng nghĩa với việc thu hồi đất là đúng quy định.
Ông Nguyễn Hồng Quang, có đất nằm trong khu “năm khu phố thuộc ba phường” khẳng định người dân Thủ Thiêm có đầy đủ tất cả bằng chứng, bản đồ, giấy tờ chứng minh đất của mình nằm ngoài ranh, trong khi chính quyền chưa bao giờ tranh luận với dân về tính pháp lý của các bằng chứng này:
“Họ đưa những cái bản đồ phi pháp, trôi nổi, không có giá trị pháp lý. Bộ Tư Pháp, Bộ Xây dựng, Thanh tra Chính phủ nhưng lý luận lại rất cạn và họ không minh bạch, không có trọng tài pháp luật, chuyên gia quy hoạch để làm trọng tài giữa người dân và Chính phủ.”
Ông Cao Thăng Ca, cũng có đất nằm trong khu vực này nói rằng người dân đã kiên trì khiếu nại ròng rã gần 20 năm nay, Chính phủ làm sai, không giải quyết nhưng lại cố tình đổ lỗi cho người dân:
“Người ta cứ lấp liếm, đổ cái sai đó qua cho người dân, là do người dân chây ì không chấp hành, nhưng mà thực chất những người chính quyền trong nhiệm kỳ trước họ hoàn toàn làm trái luật pháp và nghị quyết của Đảng”
Ông Ca khẳng định sẵn sàng hy sinh quyền lợi của mình để phát triển lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng, nhưng nhất quyết không để cho các nhóm lợi ích, các công ty sân sau phân lô bán nền, thu lợi bất chính trên xương máu của người dân.