Quyền lực của hộ chiếu Việt Nam năm 2025 tụt 4 bậc so với cùng kỳ năm ngoái trên bảng xếp hạng toàn cầu, từ hạng 87 giảm xuống 91, xếp dưới hai bậc so với nước láng giềng Campuchia.
Chỉ số hộ chiếu Henley là bảng xếp hạng hộ chiếu dựa trên số lượng quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới mà người mang hộ chiếu đó được miễn thị thực.
Trong vòng một năm qua, chỉ có thêm một nước đồng ý miễn visa cho du khách Việt là Mông Cổ, tuy nhiên, có đến 5 quốc gia đã thu hồi ưu đãi việc miễn visa (thị thực) cho công dân Việt Nam gồm: Ecuador, Kuwait, Haiti, Zambia và Togo.
Đầu năm 2024, có đến 55 nước miễn visa, được phép xin visa tại điểm đến (VOA) hoặc được xin Giấy phép du lịch điện tử (ETA) cho người Việt, bao gồm các nước Đông Nam Á; nhưng hiện tại chỉ còn 51 nước.
Ông Bùi Long Quân, một hướng dẫn viên du lịch quốc tế, hôm 10/1 nhận định với RFA rằng việc một tổ chức nào đó đánh giá năng lực của hộ chiếu Việt Nam không thể hiện được tất cả các phương diện về giá trị quyền lực của hộ chiếu.
Theo ông, lý do là “những quốc gia tương đồng hay cùng hệ thống chính trị sẽ có nhiều ưu tiên thuận lợi về các chính sách xuất nhập cảnh hơn so với các quốc gia có hệ thống chính trị không đồng nhất hoặc đối lập.”
Có nhiều nguyên do dẫn đến việc hộ chiếu bị mất giá trị, trong đó phải kể đến việc xuất nhập cảnh của công dân Việt Nam đi du lịch nước ngoài, xuất khẩu lao động… trốn và ở lại các nước sở tại.
Tuy nhiên, theo hướng dẫn viên du lịch có nhiều năm kinh nghiệm dẫn đoàn khách Việt đi quốc tế này, Chính phủ Việt Nam đã dần có những chế tài để hạn chế công dân trốn ở lại bất hợp pháp ở nước ngoài, cũng như chính sách đối ngoại đã góp phần làm tăng uy tín của đất nước.
Trong bảng xếp hạng mới nhất của công ty tư vấn Cư trú và Quốc tịch toàn cầu Henley & Partners có trụ sở tại Anh, các nước Đông Nam Á khác có xếp hạng lần lượt là Singapore hạng 1 với 195 nước miễn thị thực, Malaysia hạng 12 với 183 nước, Brunei hạng 20 với 166 nước, Thái Lan hạng 61 với 82 nước, Indonesia hạng 66 với 76 nước, Philippines hạng 75 với 67 nước, Campuchia hạng 89 với 53 nước, Lào và Myanmar xếp hạng 93 và 94 với việc được miễn thị thực ở 49 và 46 nước.
Việc hộ chiếu Việt Nam ngày càng mất giá khiến một hướng dẫn viên du lịch quốc tế như ông Quân yếu thế hơn so với các đồng nghiệp trong khu vực. Ông lấy ví dụ một hướng dẫn viên người Malaysia khi dẫn đoàn sang Anh có thể triển khai nhanh chóng, bất kỳ vì không bị bó buộc bởi visa, trong khi đoàn Việt Nam phải mất chi phí, thời gian… cho việc xin thị thực.