Tháng 8-2022, Lính thủy trên tàu bệnh viện Mercy của Hải quân Hoa Kỳ vừa khánh thành công trình phúc lợi là một trường học cho trẻ em ở Phú Yên. Toàn bộ chi phí được phía Mỹ tài trợ và sức lao động của lính thủy Mỹ nhằm ghi dấu cho một công trình mang tính hữu nghị và giáo dục.
Nhìn hình ảnh ngày khánh thành trường mà chỉ loe hoe một vài người đại diện phía chính quyền Việt Nam ngồi cho có, còn bao nhiêu là những người đã dựng lên phía trường, và thầy cô của trường. Thấy mà ngại. Video của Tòa đại sứ Mỹ ghi nhận về chuyện này nên họ chỉ lướt qua hình ảnh tham dự lễ khánh thành phía Việt Nam. Tuy vậy cũng đủ nhận thấy bàn đầu dành cho các quan chức và nhân vật quan trọng của địa phương trống vắng.
So với những hình ảnh ngoại giao rộn rã và chi tiết buổi đầu ở Phú Yên, cho đến khi đón nhận những món quà thực chất thì quả thật đáng buồn. Buồn vì quà của trẻ em, của thế hệ mai sau bị ứng xử rất tẻ nhạt, còn phần của người lớn ở Phú Yên thì rất rình rang.
Rà soát trên khắp các mặt báo không thấy có bản tin nào đưa về những công trình phúc lợi này được hình thành.
Sau khi khảo sát ở nhiều nơi về vấn đề thiếu thốn trường học và thiết bị giáo dục ở Phú Yên, lính thủy Hoa Kỳ xin dựng ba phòng học có diện tích sàn từ 180 đến 200m2 gồm các thiết bị cơ bản cho 75 em học sinh. Đặc biệt, những phòng học này bảo đảm sức chứa cho 150 người an toàn khi có sự cố thiên tai xảy ra. Công trình này được thực hiện ở Trường Tiểu học Hòa Mỹ Tây, huyện Tây Hòa (Phú Yên).
Ngoài ra, chương trình hoạt động của tàu Mercy còn cải tạo, sửa chữa, nâng cấp sáu phòng học khác cũng thuộc điểm trường này.
Trong thời gian triển khai ở Phú Yên, Chương trình Pacific Partnership sẽ cung cấp các hoạt động chăm sóc y tế liên quan đến các lĩnh vực nội khoa và nha khoa; các hoạt động xây phòng học mới tại điểm trường Lam Sơn thuộc Trường Tiểu học An Thọ; Trường Tiểu học An Ninh Đông 1; và điểm trường Phước Hậu thuộc trường Tiểu học Xuân Đài; các hoạt động trao đổi chuyên môn liên quan đến quy trình ứng phó thảm họa.
Nhưng những chuyện nói trên cũng không quan trọng bằng chuyện một chương trình giao lưu và hoàn toàn thiện nguyện từ một quốc gia khác, mà không hiểu sao phía truyền thông dư luận viên pro (ủng hộ) nhà nước tổ chức rất công phu những ngôn luận phủ nhận những hoạt động này, và nói rằng đây chỉ là những thứ mua chuộc để phá hoại Việt Nam, hay là giả dối để âm thầm tổ chức diễn biến hòa bình… Nói chung sách bóp méo và chụp mũ được sử dụng toàn chương.
Thật ngạc nhiên, quan chức Chính phủ Việt Nam tốn công chạy đi hàng chục ngàn dặm để đến Hoa Kỳ, và tuyên bố kết nối về tình hữu nghị để làm gì, khi vẫn để những lực lượng ngu xuẩn và bệnh hoạn như vậy tồn tại và hoạt động trong đất nước?
Với truyền thống đạo đức và lễ nghĩa của người Việt Nam thì những ngôn luận và thái độ như vậy được tạo ra, là những cái tát thực sự vào mặt của chính người Việt Nam, bôi nhọ cả Chính phủ Việt Nam. Lời cảm ơn và lòng biết ơn được coi là tiêu chuẩn con người hàng đầu trong những ứng xử đời thường như đang dần mất đi câu thời đại xã hội chủ nghĩa rực rỡ, và thay vào đó bằng sự bóp méo và hận thù của một tầng lớp hạ lưu và suy nghĩ hạ lưu.
Được biết, tàu bệnh viện Hải quân Hoa Kỳ Mercy đã khởi hành từ San Diego vào đầu tháng 5 năm 2022 trong một chuyến đi kéo dài nhiều tháng với Pacific Partnership, một nhiệm vụ hàng năm về hỗ trợ nhân đạo và chuẩn bị cho thảm họa ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Năm nay là lần thứ 17.
Tiền đóng thuế của người dân Mỹ được sử dụng như những mục đích ngoại giao như vậy. Nó hoàn toàn khác những người Việt Nam hôm nay đem tiền đóng thuế và tham nhũng của mình để lén lút nuôi con ăn học phủ phê ở nước ngoài, hoặc đem tặng cho một trường đại học nào đó nhằm vinh danh riêng cho bản thân mình.
* Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do.