Bộ Ngoại giao Philippines hôm 3/5 cho biết chính phủ Philippines đã chính thức lên tiếng phản đối lực lượng Trung Quốc quấy nhiễu các tàu tuần tra của Philippines làm nhiệm vụ ở bãi Scarborough Shoal ở Biển Đông.
Đây là một trong số hàng chục lần phản đối của Manila với Trung Quốc do các quan chức ngoại giao và quốc phòng Philippines đưa ra liên quan đến Biển Đông thời gian gần đây, bất chấp Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte giữ lập trường thân thiện với Bắc Kinh.
Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr. thậm chí đã viết trên Twitter, kêu gọi Trung Quốc ra khỏi vùng nước mà Philippines đòi chủ quyền.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana phát biểu trong một video hôm 2/5 rằng, mặc dù Philippines nhìn nhận khả năng của Trung Quốc hơn hẳn Philippines, nhưng điều này không ngăn cản Manila thực hiện các hoạt động bảo vệ các lợi ích của quốc gia.
Bộ Ngoại giao Philippines cho biết Manila đã phản đối việc tàu hải cảnh của Trung Quốc đeo bám, ngăn cản, thậm chí đi lại nguy hiểm, dùng loa phóng thanh đối với lực lượng tuần duyên Philippines khi lực lượng này thực hiện các hoạt động tuần tra hợp pháp và diễn tập gần bãi Scarborough Shoal từ ngày 24 đến 25 tháng tư vừa qua.
Bãi Scarborough Shoal vốn do Philippines kiểm soát nhưng đã bị Trung Quốc chiếm đóng từ năm 2012 đến nay.
Bộ Ngoại giao Philippines cho biết Manila đã phản đối việc hàng trăm các tàu cá và dân quân biển Trung Quốc thường xuyên hiện diện tại khu vực này từ tháng một đến tháng ba năm nay.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói Philippines cần tôn trọng chủ quyền của nước này. Bắc Kinh đòi chủ quyền đến gần 90% diện tích Biển Đông qua đường đứt khúc chín đoạn mà nước này tự vẽ ra trên biển.
Hôm 30/4 vừa qua, cựu Chánh án toà Tối cao Philippines Antonio Carpio đã lên tiếng tại mội hội thảo tại nước này rằng Tổng thống Duterte chính là vật cản trở đối với việc Philippines thực hiện phán quyết của Toà Trọng tài Quốc tế (PCA) đưa ra hồi năm 2016 có lợi cho Manila trong vụ kiện của nước này với Trung Quốc về tranh chấp ở Biển Đông.
Theo Chánh án Carpio, việc Tổng thống Duterte liên tục nói Trung Quốc kiểm soát biển Tây Philippines bao gồm cả vùng đặc quyền kinh tế của Philippines chính là cản trở này.
Hồi thứ tư tuần trước, Tổng thống Duterte phát biểu trên truyền hình rằng ông thực sự yêu mến Chủ tịch Tập Cận Bình và Philippines phải chịu ơn Trung Quốc vì đã giúp đỡ Philippines vaccine ngừa COVID-19. Ngoài ra, Tổng thống Duterte cũng nhiều lần nói ông sẽ gác lại phán quyết của toà PCA trong đối thoại với Bắc Kinh.
Theo Chánh án Carpio, mặc dù Trung Quốc tặng Philippines một triệu liều vaccine, Manila cũng đặt mua 25 triệu liều khác từ Trung Quốc nhưng đến giờ chỉ 10% liều vaccine được chuyển tới Philippines.