Tổ chức Văn bút Hoa Kỳ (PEN America) ngày 21/10 ra thông cáo báo chí lên án việc Chính phủ Việt Nam có các hành vi sách nhiễu và đe doạ đối với bà Đặng Thị Huệ (hay còn gọi là Huệ Như), người từng bị cầm tù 39 tháng vì tham gia phản đối việc thu phí bất hợp lý của nhiều trạm thu phí đường bộ (BOT).
Từ khi ra tù vào đầu tháng 1/2023, bà Huệ tiếp tục lên tiếng trên mạng xã hội về các vấn đề nổi cộm của đất nước dẫn đến việc bị cơ quan an ninh Việt Nam sách nhiễu bà và gia đình.
Vào tháng 5/2024, bà bị sáu cá nhân trong đó có một người mặc đồng phục công an bắt cóc trên đường phố và tạm giam trong hơn 24 giờ. Video từ camera an ninh của nhà dân ghi lại được toàn bộ sự việc.
Trong thời gian bị giam giữ, bà Huệ bị thẩm vấn về nội dung trên trang Facebook cá nhân, cơ quan An ninh gây sức ép yêu cầu bà phải chấm dứt việc ủng hộ các tù nhân lương tâm và gia đình của họ, ra lệnh cho bà ngừng đăng nội dung chỉ trích chính phủ trên Facebook.
Trưởng phòng Nghiên cứu và Vận động của Văn bút Hoa Kỳ Anh-Thu Vo được trích dẫn trong thông cáo báo chí khẳng định:
“Việc đàn áp Đặng Thị Huệ là lời nhắc nhở nghiêm khắc về những rủi ro mà những người ở Việt Nam dám lên tiếng và thách thức chế độ độc tài của chính phủ phải đối mặt.
Chúng tôi kêu gọi chính quyền Việt Nam ngay lập tức chấm dứt hành vi sách nhiễu Đặng Thị Huệ và tôn trọng các quyền cơ bản của bà về quyền tự do ngôn luận và bất đồng chính kiến một cách ôn hòa.
Không ai phải chịu sự đe dọa hoặc trả thù vì bày tỏ quan điểm của mình, cả trên mạng và ngoài đời”.
Trong nhiều tháng qua, bà Huệ đăng tải hàng trăm bài viết và phát nhiều bài nói chuyện trực tiếp (live stream) trên Facebook về các vấn đề như tệ nạn tham nhũng, kêu gọi trợ giúp gia đình các tù nhân lương tâm…
Bà Huệ cho biết việc đàn áp leo thang khi càng ngày càng có nhiều người tương tác và chia sẻ các bài nói chuyện của bà. Bà nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) trong ngày 22/10:
“Tôi nghĩ rằng những hoạt động của tôi càng ngày càng công khai và được sự ủng hộ mạnh mẽ của người dân trong nước Việt Nam, trong đó có nông dân và công nhân, những người thấp cổ bé họng. Sức lan toả càng lớn thì sự đàn áp của chính quyền cộng sản đối với tôi ngày càng tăng dần.”
Bà Huệ cho biết do sự can thiệp của chính quyền, Facebook đã nhiều lần xoá bài, hạn chế truy cập, và xoá ba danh khoản của bà Đặng Thị Huệ với 23.000 người theo dõi và Huệ Như với 27.000 người theo dõi, kể cả danh khoản có tích xanh mà bà trả phí hàng tháng.
Phóng viên đã gửi email đến bộ phận báo chí truyền thông của Facebook để hỏi về vụ việc của bà Huệ nhưng chưa nhận được ngay câu trả lời.
Để tránh sự đàn áp và khả năng bị bắt giữ, bà Huệ đã phải lánh nạn ở một địa điểm không được tiết lộ. Bà cho biết an ninh tỉnh Thái Bình tra vấn cả con trai, người thân và bạn bè để truy tìm tung tích của bà.
Trong thông cáo, Văn bút Hoa Kỳ kêu gọi chính phủ của các quốc gia đang có quan hệ chặt chẽ với Việt Nam về chính trị và kinh tế, bao gồm cả Chính phủ Hoa Kỳ, gây sức ép buộc Chính phủ Việt Nam phải tôn trọng quyền tự do ngôn luận và ngay lập tức trả tự do cho bất kỳ ai bị cầm tù vì thực thi quyền tự do ngôn luận của họ và chấm dứt hành vi sách nhiễu những người chỉ trích chế độ.
Tổ chức phi chính phủ cổ suý cho tự do viết lách nói Chính phủ Việt Nam phải tôn trọng các tiêu chuẩn nhân quyền quốc tế, bao gồm các nghĩa vụ ràng buộc theo Điều 19 của Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị mà Việt Nam đã ký kết.
Phóng viên gửi email cho Bộ Ngoại giao Việt Nam với đề nghị bình luận về thông cáo báo chí của Văn bút Hoa Kỳ nhưng chưa nhận được phản hồi. Cơ quan này thường không trả lời email của RFA.