Thủ tướng Phạm Minh Chính mới đây vừa ký ban hành chỉ thị mới thúc đẩy các dự án năng lượng trọng điểm bao gồm dự án Cá Voi Xanh ở Biển Đông liên doanh với công ty Exxon Mobil của Mỹ. Đây là dự án gặp nhiều rắc rối trong thời gian qua vào khi Trung Quốc gia tăng các hoạt động gây rối ở gần các lô dầu khí vùng biển phía Nam Việt Nam và công ty Exxon Mobil trong nhiều năm qua đã tìm cách thoái lui khỏi dự án này, theo tin Reuters hồi tháng 10 năm ngoái.
Truyền thông Nhà nước hôm 15/2 cho biết ông Chính ký chỉ thị số 05 về việc đảm bảo cung ứng điện, cung cấp than, khí cho sản xuất điện thời gian tới. Đây là biện pháp đối phó của Chính phủ trước mùa hè năm 2024 vào khi Việt Nam đã phải đối mặt với tình trạng thiếu điện vào mùa hè năm ngoái khi thuỷ điện cạn nước. Nhiều khu công nghiệp và các thành phố lớn ở miền Bắc Việt Nam đã bị cắt điện luân phiên, ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt của người dân.
Theo chỉ thị mới, người đứng đầu Chính phủ Việt Nam kêu gọi thực hiện mọi giai pháp đảm bảo tiến độ chuỗi dự án khí – điện Lô B; theo dõi, giám sát tiến độ các dự án năng lượng trọng điểm, như dự án Cá Voi Xanh, Thị Vải – Nhơn Trạch.
Truyền thông Nhà nước trích thông tin từ chỉ thị cho biết, Tập đoàn đầu khi quốc gia – PVN -được giao báo cáo ngay các vấn đề vượt thẩm quyền, chịu trách nhiệm toàn diện nếu để chậm trễ đối với các vấn đề thuộc thẩm quyền, có quyết định đầu tư cuối cùng (FID) trong thời gian sớm nhất, bảo đảm tiến độ có dòng khí đầu tiên vào quý 4-2026.
PVN được yêu cầu phối với chủ mỏ khí, chủ đầu tư các nhà máy điện khí à chủ tịch Tập đoàn điện lực Việt Nam – EVN để triển khai các giải pháp trong quá trình thực hiện phương án cung cấp, ưu tiên huy động khí cho sản xuất điện đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện, bảo đảm hiệu quả tối ưu của chuỗi khí – điện và lợi ích quốc gia.
Reuters hồi tháng 10 năm ngoái đưa tin cho biết Việt Nam sẽ có thể bị trì hoãn nhiều năm nữa trước khi đón dòng khí đầu tiên từ mỏ Cá Voi Xanh.
Dự án này liên quan đến năm nhà máy điện khí với công suất gần bốn gigawwatt dự kiến được xây dựng bởi phía Việt Nam và các công ty khác. Hai trong số này theo dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào năm 2024, theo kế hoạch được Chính phủ đưa ra vào năm 2011.
Tuy nhiên, theo Reuters, một bản thảo mới của Bộ Công thương Việt Nam đưa ra vào cuối tháng 8 năm ngoái cho biết cả năm dự án nhiệt điện sẽ chỉ có thể đi vào hoạt động khi lô dầu khí này có dòng khí đầu tiên vào năm 2028.
Cho đến tháng 10 năm ngoái, cả năm dự án điện khí đều chưa được xây dựng
Công ty Exxon Mobil của Mỹ và Việt Nam ký hợp đồng ở mỏ dầu khí Cá Voi Xanh vào năm 2009. Đây là mỏ lớn nhất của Việt Nam và Exxon dự đoán trữ lượng khí tại mỏ này có thể cung cấp đủ điện cho một thành phố cỡ Hà Nội trong vòng hơn 20 năm.
Tuy nhiên những trở ngại về hành chính bao gồm cả những bất đồng về giá bán điện từ các nhà máy này đã làm chậm tiến độ xây dựng các cơ sở trên bờ.
Exxon đã chi 500 triệu đô la vào việc khoan tìm khí cộng với các chi phí ban đầu khá trong tổng số 10 tỷ đô la mà hãng này dự kiến đầu tư vào mỏ khí, theo Reuters.